Rất nhiều người đã đổ tiền của, thậm chí vay mượn nợ để kinh doanh cá la hán, con cá cóá “dòng chữ Tàu” bên thân và khối u ngộ nghĩnh trên đầu, được xem như biểu tượng của sự may mắn và thịnh vượng. Kết quả, rất nhiều người bị lỗ vốn, trắng tay vì cá không chịu “lên gù”.
Cá la hán dòng King Kamfa được mua với giá 12.000 USD và cá la hán dòng KamalauAnh Kiều Văn Thanh, một sĩ quan quân đội về hưu cũng lâm vào tình cảnh tương tự. Nhiều lần bị thất bại do mua cá giống trôi nổi ngoài thị trường, anh Thanh tìm đến cơ sở Phước Bình Đăng để mua cá có bảo đảm nguồn gốc cho yên tâm, nhưng trong số 60 con anh mua về với giá 3,5 triệu đồng, chỉ có duy nhất 1 con “lên gù”. Bức xúc, anh tìm đến chủ cung cấp và đòi bồi thường, nhưng chỉ nhận được 30% số tiền mua cá bột gọi là “hỗ trợ rủi ro”. Đau khổ hơn là trường hợp anh Nguyễn Thanh Vân ở Bình Dương, nhận lời làm đại lý nuôi cá cho cơ sở Phước Bình Đăng. Gọi là “đại lý”, nhưng anh Vân phải bỏ toàn bộ tiền nhà ra để xây hồ, lắp đặt trang thiết bị, mua cá bột về nuôi. Tổng cộng chi phí hết hơn 120 triệu đồng và sau 3 tháng, toàn bộ đàn cá không có con nào “lên đầu”, số vốn bỏ ra coi như mất trắng.
Lỗi tại ai?
Quá bức xúc trước thiệt hại to lớn, hàng chục hội viên Chi hội cá La hán chúng tôi đã đồng ký tên vào đơn khiếu nại các nhân vật chủ chốt trong Ban chấp hành chi hội bán cá la hán bột cho hội viên với giá “cắt cổ” nhưng hiệu quả chẳng thấy đâu. Theo đơn trình bày của gần 15 người nuôi cá thất bại, họ đã mua cá bột với giá từ 50.000 – 300.000 đồng/con, cao hơn gấp nhiều lần ngoài thị trường. Qua nhiều lần họp giải quyết, chỉ có lò cá Phước Bình Đăng là chấp nhận hoàn trả 30% tiền mua cá.
Trao đổi với chúng tôi, ông Phan Văn Thanh – Chủ tịch Chi hội cá la hán chúng tôi nói: “Chúng tôi đã nói từ đầu là nuôi cá la hán thành công có xác suất, muốn hiệu quả cao thì phải có kinh nghiệm, kỹ thuật, và phải chịu nhiều lần thất bại. Những người đi khiếu nại hay kiện ra tòa chỉ là chuyện khôi hài, vì cá chúng tôi bán ra rất nhiều, ai thích thì mua, mà mua rồi đem trả chúng tôi cũng không biết được phải cá của mình hay không. Họ nuôi thành công đem bán có lợi nhuận thì im lặng, còn nuôi lỗ thì làm um sùm lên. Với tư cách là chủ tịch chi hội, chúng tôi chỉ hỗ trợ bằng cách hướng dẫn thêm kinh nghiệm, cho họ vài con cá miễn phí để học hỏi thêm kỹ thuật nuôi”.
Chị Võ Thị Trúc Mai, đại diện những người khiếu nại nêu ý kiến: “Tiền chúng tôi bỏ ra xem như mất rồi, nhưng chúng tôi muốn làm rõ chuyện này để hàng trăm, hàng ngàn người đang có ý định nuôi cá la hán phải cẩn thận và tìm hiểu kỹ khi bắt đầu nuôi”. Về phía Chi hội cá la hán chúng tôi nhiều hội viên cũng nêu ý kiến phải cải tổ lại hoạt động, các thành viên Ban chấp hành hiện nay chỉ quan tâm nhiều đến việc giao dịch, mua bán cá cảnh mà bỏ quên các tiêu chí hoạt động khác.
Quang Thuần