Cá Xiêm Xuất Xứ / TOP 14 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 5/2023 # Top View

Hiệp hội Phát triển cá nước lạnh khẳng định, tất cả cá tầm sản xuất trong nước không có bất kỳ đơn hàng nào được vận chuyển vào TPHCM bằng đường hàng không.

Ông Trần Văn Hào, Chủ tịch Hiệp hội Phát triển cá nước lạnh cho biết, Hiệp hội bảo tồn cá tầm thế giới vừa có thông báo, từ năm 2010- 2012 có khoảng 35.000 tấn cá tầm thịt Trung Quốc/năm đã nhập vào VN, bán với giá trung bình 3-4 euro/kg (xấp xỉ 100.000 đồng/kg).

Đại diện Hội nghề cá đang nói thêm về chất lượng cá tầm VN ngày 7/7

Phần lớn cá nuôi TQ là loại cá tầm Trung Hoa, Siberi và các loại cá lai khác, có thời gian chỉ từ 3-6 tháng là được “xuất chuồng”. Song, quan trọng hơn cả là chất lượng của cá tầm nhập lậu không thể ngon bằng cá trong nước và nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng hoàn toàn có thể xảy ra do dùng các biện pháp tăng trọng.

Trong khi cá tầm VN hầu hết được nhập từ Nga hoặc châu Âu với 3 giống chính là Siberi, Sterbel (cá tầm lai) và Osetra. Từ tháng 4/2012, Tập đoàn cá tầm VN chính thức công bố nhân thành công giống cá tầm Osetra từ đàn cá bố mẹ nuôi ở VN và đang được nuôi và phát triển với quy mô lớn tại miền Trung và Tây Nguyên. Riêng tại vùng Tây Bắc đang có tiềm năng rất lớn sau khi Chính phủ đưa vào phát điện hai hồ thủy điện Sơn La và Lai Châu.

Về kỹ thuật nuôi, cá tầm VN được nuôi trong lồng và ao nước chảy, thời gian nuôi ít nhất 12- 18 tháng trước khi xuất bán. Các doanh nghiệp VN đều dùng các loại thức ăn nhập khẩu hoặc sản xuất trong nước với lượng đạm dễ tiêu, chủ yếu được làm từ bột cá nhập khẩu chất lượng cao.

Hiệp hội Phát triển cá nước lạnh cũng khẳng định, tất cả cá tầm sản xuất trong nước không có bất kỳ đơn hàng nào được vận chuyển vào TPHCM bằng đường hàng không. “Do đó, số lượng cá tầm đang nhập vào TPHCM không phải được sản xuất trong nước mà có nguồn nhập lậu từ Trung Quốc”, ông Hào nhấn mạnh.

Ông Anh Đức, Tổng giám đốc Công ty Cá tầm VN, hội viên Hội nghề cá VN bổ sung, tiềm năng phát triển cá tầm tại VN đang rất lớn bởi có những ưu điểm mà TQ và nhiều nước khác không có như nền nhiệt độ trung bình cao hơn, cho cá rút ngắn thời gian thành thục ra trứng; môi trường các hồ thủy điện rất sạch, tốt, phù hợp với cá tầm; VN có đường bờ biển dài với nhiều loại cá nhỏ được đánh bắt như cá cơm, cá nục để bổ sung dinh dưỡng cá, cho cá sức khỏe tốt cũng như sản phẩm đầu ra với chất lượng cao.

Riêng về chuyện giá bán, theo ông Mưu, ngoài các vấn đề khách quan như chưa sản xuất được con giống, thức ăn phải nhập khẩu thì cá tầm VN phải nuôi dài hơn 18 tháng (trong khi TQ chỉ tối đa 6 tháng) nên giá thành đội lên khá nhiều. Nhưng cá tầm TQ, với thời gian nuôi ngắn như vậy chắc chắn ảnh hưởng đến chất lượng.

Ngoài ra, theo ông Đức, cá tầm trong nước cạnh tranh không lại với cá tầm Trung Quốc không phải vì giá cá nội địa quá cao mà chính là do sự bất cập của các cơ quan quản lý.

“Cá tầm Trung Quốc nhập lậu không phải chịu thuế, sang đến VN lại được một số đơn vị lập lờ nguồn gốc ghi là cá tầm VN để đánh lừa người tiêu dùng thì làm sao cá tầm trong nước có thể cạnh tranh được. Chúng tôi không phản đối cá tầm Trung Quốc nhưng chúng tôi chỉ yêu cầu phải ghi rõ nguồn gốc nếu đó là cá tầm nhập khẩu để người tiêu dùng chọn lựa” – ông Đức nói.

Trước câu hỏi làm thế nào để phân biệt cá tầm TQ với cá tầm VN? Nguyên nhân nào khiến cho cá tầm VN không cạnh tranh được về giá sản phẩm? Ông Trần Cao Mưu, Tổng thư ký Hội nghề cá VN cho hay, nếu cùng là cá tầm lao thì không thể phân biệt.

Nhưng với loại cá tầm Osetra (Nga) sẽ có màu vàng óng ở dưới bụng, mũi dài nhưng hình tròn tù, không nhọn. Mình cá có nhiều vây dạng gai, trải dài cả xương sống và 2 bên hông cá. Trong khi cá tầm TQ có mình dài, thon, gai lưng không nhọn và nổi bật như cá tầm Osetra. Mũi cá tầm TQ dài, nhọn với phần bụng màu đen, xám nhạt hoặc trắng.

Tố Như

Hò…ơ…Ở trên Châu Đốc ngó xuống Vàm Nao…Thấy con cá bông lau nó nhảy nhào vô lưới…Anh ngồi anh chắc lưỡi…Hò…ơ… anh ngồi anh chắc lưỡi…không biết chừng nào mới cưới đặng em ! Câu hò xưa được cập nhật lại, thay vì hò “Thấy con cá đao…” người ta cải biên: “Thấy con cá bông lau nó nhảy nhào vô lưới” nhưng vẫn đảm bảo âm vận, ý nghĩa và nhất là phản ánh rất sát đúng một loài thủy sản đặc hữu của con sông Vàm Nao, thuộc tỉnh An Giang.

Nói cá bông lau là một loài thủy sản đặc hữu của sông Vàm Nao là rất đúng, và cũng rất… không đúng! Bởi lẽ dân số bông lau được phân bố sống rải rác khắp sông Tiền, nhất là trên sông Hậu, có nhiều ở vùng hạ nguồn như miệt Kế Sách, Long Phú, tỉnh Sóc Trăng. Nhưng, đặc biệt là chúng đã chọn sông Vàm Nao làm nơi quần cư với mật độ nhiều hơn những nơi khác.

Dòng Mê Kông chảy vào lãnh thổ Việt Nam chia ra thành hai nhánh gọi là sông Tiền và Sông Hậu. Còn sông Vàm Nao như một dấu gạch ngang của chữ H nối liền hai nhánh Cửu Long giang. Có lẽ nhờ vào địa hình và thủy triều đặc biệt của dòng Vàm Nao mà nhiều loài cá sông về đây trú ngụ, trong đó có 2 loài cá quý hiếm là cá hô và cá bông lau.

Hằng năm, khi nước dưới sông chuyển màu từ đục sang trong, là lúc ngư dân hai bên bờ bước vào mùa đánh bắt cá bông lau. Mùa cá bông lau kéo dài từ tháng 11 năm trước đến cuối tháng 4 năm sau. Vào mùa đánh bắt, xóm làng nhộn nhịp hẳn lên mọi người dồn sức cho việc thả lưới, bắt cá. Trên dòng Vàm Nao, ngư dân chia làm 3 bãi để đánh bắt gồm: “bãi trên” ngang chợ Mỹ Lương, phía trên sông Vàm Nao; “bãi giữa” từ Vàm Trước ngang Chợ Đình đến bến phà Thuận Giang; “bãi dưới” từ bến phà đến cuối sông. Bãi nào cũng có 40 – 50 xuồng lưới.

Từ thời khẩn hoang, người xưa điều có tín ngưỡng “Đất có thổ công, sông có hà bá”. Còn đối với những người đánh bắt cá bông lau ở Vàm Nao thì tin sông nước ở đây còn có “Bà cậu”. Đánh bắt cá được hay không, bắt được nhiều hay ít cá là do “Bà cậu” có độ hay không? Có nhiều ngư dân, vào con nước đánh bắt hoặc khi đánh bắt được nhiều cá thường âm thầm làm mâm cỗ cúng như là một cách tạ ơn với dòng sông, bến nước đã bao dung cho bao người làm nghề hạ bạc.

Vào mùa cá bông lau, lúc mặt trời chen lặn, sông Vàm Nao bỗng nhộn nhịp hẳn lên bởi vào lúc này hàng trăm ngư dân thả lưới kín sông, cờ hiệu la liệt. Mỗi tay lưới đều có đèn phao mắc theo viền lưới cách nhau khoảng 40m, thế nhưng khi đêm xuống, nếu có dịp theo xuồng lưới ra khơi, phóng tầm nhìn về Vàm Trên hoặc Vàm Dưới của sông, phía nào cũng vậy, xa đến mút mắt, đâu đâu cũng đèn là đèn như sát khít nhau, lung linh kỳ ảo lạ thường, ta không thể không cảm nhận đây là “con sông đèn” vô cùng thơ mộng, như dải Ngân Hà ở hạ giới !

Thường thì người ta thả lưới chừng 3-4 giờ đồng hồ và chờ nước nhửn ròng mới kéo lưới. Trong lúc được ngơi tay, từng đoàn xuồng cặp hông nhau trò chuyện. Uống với nhau vài ly trà hoặc nhân nhi vài chun rượu đế cho ấm lòng giữa trời đêm trên sông lạnh giá.

Khi con nước vừa đứng mọi người bắt đầu chuẩn bị kéo lưới. Đây là lúc hồi hộp nhất vì phải chờ đợi suốt nhiều giờ liền. Thường thì một đêm người ta chỉ đánh hai vác, đầu hôm dính cá không nhiều bằng vác khuya. Vào những ngày cao điểm, bình quân một đêm mỗi xuồng lưới bắt được được 4 -5 con, hoặc hơn, mỗi con trung bình nặng từ 4 đến 8 ký. Có con nặng tới 15 ký.

Theo những lão ngư dân ở đây cho biết, vào mùa cá rộ người ta đánh bắt cả ban ngày. Hồi trước ở Vàm Nao ngư dân đánh bắt cá bông lau bằng câu và lưới, nhưng bây giờ chỉ còn dùng lưới mà thôi.

Chuyện kể rằng, cách đây hơn 20 năm, ông Bảy Út ở cồn Bình Thủy giăng câu, lúc móc mồi vô ý bị lưỡi câu móc vào tay và giềng câu bị nước chảy xiết đã kéo ông văng xuống sông. Nhờ có anh em bạn nghề phát hiện kịp thời, quăng dây vớt, khi lên được thì gần chết, may mắn mới cứu sống. Từ đó Bảy Út và một số người khác sợ, bỏ nghề giăng câu cá bông lau trên sông Vàm Nao.

Ngẫm ra, nghề đánh bắt cá bông lau quả thật rất vất vả và có cả sự nguy hiểm giữa sông sâu nước chảy. Nhưng, dòng sông cũng biết bù lại bằng cách dâng tặng cho con người những sản vật hiếm hoi.

Cá bông lau thuộc loại cá da trơn, là cá quý, thịt ngon hơn cá tra, cá ba sa. Cái sang tuyệt vời của nó là nhờ nước da trắng tinh khôi phơn phớt hồng, nên mới gọi “bông lau”. Khi mới đánh bắt được, loài cá này có mùi thơm đặc trưng, chứ không hề tanh như tất cả các loại cá khác – độc đáo là ở chỗ đó!

Cá bông lau chỉ có một xương giữa, không xương hom, nên dễ ăn, ngon đáo để là bao tử của nó. Loài cá này có thể chế biến được nhiều món, nhưng do hiếm nên bao giờ người ta cũng tranh thủ thưởng thức lúc cá còn tươi, tức không làm khô, làm mắm như các loại cá khác.

Ở Vàm Nao, hầu như ai cũng biết chế biến mấy món ngon truyền thống như kho lạt, kho mẳn hoặc ướp muối sả chiên tươi. Nhưng làm món gì thì làm chứ các bà các chị không thể không dành ra vài khứa, nhất là khúc đầu cá để nấu cho được nồi canh chua, bởi đó là món đặc trưng nhất và đã định hình, thành danh ít lắm cũng đã từ hơn nửa thế kỷ nay. Có một vài gia đình ở Vàm Nao, đến mùa cá bông lau mà nhà có giỗ quãy thì đãi khách chỉ toàn các món chế biến từ loài cá này – như là một sự biết ơn tổ tiên – những người từng theo nghề hạ bạc và truyền nghề lại cho cháu con!

Xin cám ơn dòng Vàm Nao – nơi hợp lưu giữa hai dòng sông Tiền – sông Hậu cho cá bông lau có chỗ đi về!… Và, đã bao năm rồi, người dân bên đôi dòng quê cứ chờ con nước son của mùa lũ nhạt dần màu hạt phù sa để mà rộn rịp chuẩn bị ghe, lưới…

Rồi khi mùa gió chướng rong ngọn, dịu gió thì ban ngày nhìn mặt sông đầy những ngọn cờ hiệu trôi dạt như trận đồ bát quái. Đêm đến, ngoài ánh trăng, những ngọn đèn lồng của ngư dân đi tìm luồng cá như hoa đăng rải khắp lòng sông. Để rồi, bao thế hệ con người gắn bó với dòng sông, bến nước này đã nhận ra, con cá bông lau là một phần cuộc sống tình cảm trong mỗi người, trong mỗi mái nhà quê soi bóng xuống dòng Vàm Nao yêu dấu!

Du lịch, GO! – Theo Mientayonline

Biết chúng tôi đến tìm hiểu về cái nghề truyền thống theo phương thức “cha truyền con nối” là đánh bắt cá bông lau tự nhiên trên 2 nhánh sông Tiền đi qua cù lao Tân Lộc (phường Tân Lộc, quận Thốt Nốt- TP Cần Thơ), ông Nguyễn Văn Bảy- một tay “sát cá” nổi danh tại khu vực này- bức xúc kể: “Xóm này trước kia có trên 30 hộ chuyên làm nghề đánh bắt cá bông lau. Tới mùa cao điểm, một ghe thả lưới mỗi ngày kiếm 10- 20kg cá bông lau là chuyện thường nên ai cũng sống “dầy” luôn. 2 năm trở lại đây, không hiểu sao nguồn cá này biến mất, cả xóm chỉ còn lại 6 hộ làm nghề. Có lúc cả tháng trời chưa bắt được con nào. Tình hình này chắc giải nghệ luôn rồi”.

Những chiếc ghe ra sông đánh bắt cá bông lau.

Ông Bảy kể thêm: TP Cần Thơ hiện chỉ có xóm này hành nghề thả lưới đánh bắt cá bông lau bởi vùng sông này là nơi giáp giới nước ngọt từ Biển Hồ (Campuchia) chảy sang và nước mặn từ biển tràn lên.

Khoảng tháng 1 đến tháng 3 âm lịch là thời điểm cá bông lau từ biển “chạy” về Biển Hồ sinh sản, đây là lúc các cư dân tại cù lao Tân Lộc đón đầu đánh bắt cá bông lau hiệu quả nhất.

Để hành nghề, ngư dân phải trang bị một chiếc ghe công suất nhỏ, một tay lưới có chiều dài 450- 500m; chiều sâu 18- 20m (tổng chi phí đầu 60- 70 triệu đồng).

Thời điểm đánh bắt thường là khi nước lớn từ hạ nguồn dâng lên. Thường thì đánh bắt vào những con nước ban đêm sẽ “trúng cá” nhiều hơn ban ngày.

Cá bông lau bị đánh bắt thường có trọng lượng 2- 3kg rất được thương lái ưa chuộng vì chất lượng thơm ngon, nhiều đạm, dễ chế biến những món ăn bình dân lẫn cao cấp.

Những năm trở lại đây, cá bông lau xuất hiện rất rầm rộ bằng phương pháp nuôi trong ao mương và cho ăn thức ăn công nghiệp, nhiều nhất là ở huyện Cù Lao Dung và Long Phú (Sóc Trăng).

Tuy nhiên theo đánh giá chung của nhiều thương lái, cá bông lau trong ao mương thịt không săn chắc, không thơm, độ đạm ít, có mùi tanh nên giá bán thường chỉ khoảng 50% so với giá bán cá bông lau tự nhiên trên sông.

Cụ thể ở các năm 2017, 2018, 2019, giá cá bông lau nuôi bán tại ao khoảng 130.000 đ/kg trong khi cá bông lau thiên nhiên có giá trên 270.000 đ/kg.

Niềm vui khi trúng cá bông lau.

Cá bông lau là loài cá hệ da trơn, có tên khoa học là Pangasius Krempfy, thuộc chi cá tra (Pangasius). Con to có thể nặng đến 15kg, thân hình giống như cá ba sa, cá dứa nhưng dáng thon, dài, da trắng mịn, nổi bông phấn, khi gặp ánh nắng mặt trời màu sắc ánh lên như cái bông lau sậy (nên có tên là cá bông lau).

Cá bông lau có 2 loại: đuôi đỏ và đuôi vàng. Loại nào cũng thơm ngon, ít mỡ, thịt săn chắc, không mùi tanh. Cá bông lau thuộc loài di trú và là đặc sản của dòng sông Mekong, hiện được xếp vào loại quý hiếm.

Nhiều lão ngư cho biết: Cá bông lau thích sống ở sông sâu- nhất là nơi giáp nước. Chúng thường kéo nhau thành bầy đi kiếm ăn vào thời điểm nước rong ban đêm, trời êm, ít tàu bè qua lại.

Có rất nhiều phương pháp đánh bắt loại cá đắt tiền này như: chài, lưới, câu cần và câu giăng nhưng hiện nay chỉ tồn tại một cách đánh bắt duy nhất là thả lưới.

Về lưới bắt cá cũng có 2 loại. Lưới đèn (có gắn đèn trên phao) dành để bắt cá chạy luồng trên; lưới ngầm thì cho lưới chìm sâu xuống nước, bắt được nhiều cá to. Cứ khoảng 1- 2 giờ đồng hồ là thăm lưới một lần. Nếu có cá to, ngư dân phải chạy ghe vào bờ để cá không chết, vì cá chết bán sẽ mất giá.

Ông Đặng Minh Tâm- người đã có 40 năm đánh bắt cá bông lau tại cù lao Tân Lộc- kể thêm: Một số nơi dùng nhiều loại mồi để “nhử” cá bông lau như: ruột gà, dán, dế cơm, cá ủ; cá kết, cá duồn, cá sửu, tép sống… nhưng tại Tân Lộc thì không dùng mồi câu. Muốn khai thác có hiệu quả phải nắm bắt quy luật về con nước, thời điểm giăng lưới, luồng cá chạy…

Tuy nhiên đó là thời hoàng kim trong quá khứ bởi hiện nay, cá bông lau đã dần cạn kiệt. Mới đây ông Tâm đã đánh bắt được một con cá bông lau có trọng lượng trên 7kg bán cho thương lái với giá 280.000 đ/kg nhưng đây là con cá bông lau duy nhất mà ông đánh bắt được suốt 2 tháng qua.

Riêng 6 hộ “đồng nghiệp” cùng xóm thì vẫn trắng tay. Hiện các hộ này đã có phương án chuyển nghề mưu sinh.

Nhìn những chiếc ghe từng vào ra sông Tiền để đánh bắt cá bông lau nay đã “gác máy” vì quá hiếm hoi những con cá bông lau, chúng tôi quá chạnh lòng và luôn nhớ về những khoảnh khắc hiếm hoi xưa được theo chân đoàn quân đánh bắt cá bông lau hành nghề trên cù lao Tân Lộc.

Bài, ảnh: PHAN THỊ ANH THƯ

Thấy con cá bông lau nó nhảy nhào vô lưới…Anh ngồi anh chắc lưỡi…Hò…ơ… anh ngồi anh chắc lưỡi…không biết chừng nào mới cưới đặng em !

Câu hò xưa được cập nhật lại, thay vì hò “Thấy con cá đao…” người ta cải biên: “Thấy con cá bông lau nó nhảy nhào vô lưới” nhưng vẫn đảm bảo âm vận, ý nghĩa và nhất là phản ánh rất sát đúng một loài thủy sản đặc hữu của con sông Vàm Nao, thuộc tỉnh An Giang.

Cá bông lau xứ Vàm Nao

Nói cá bông lau là một loài thủy sản đặc hữu của sông Vàm Nao là rất đúng, và cũng rất… không đúng! Bởi lẽ dân số bông lau được phân bố sống rải rác khắp sông Tiền, nhất là trên sông Hậu, có nhiều ở vùng hạ nguồn như miệt Kế Sách, Long Phú, tỉnh Sóc Trăng. Nhưng, đặc biệt là chúng đã chọn sông Vàm Nao làm nơi quần cư với mật độ nhiều hơn những nơi khác.

Cá bông lau xứ Vàm Nao

Dòng Mê Kông chảy vào lãnh thổ Việt Nam chia ra thành hai nhánh gọi là sông Tiền và Sông Hậu. Còn sông Vàm Nao như một dấu gạch ngang của chữ H nối liền hai nhánh Cửu Long giang. Có lẽ nhờ vào địa hình và thủy triều đặc biệt của dòng Vàm Nao mà nhiều loài cá sông về đây trú ngụ, trong đó có 2 loài cá quý hiếm là cá hô và cá bông lau.

Cá bông lau xứ Vàm Nao

Hằng năm, khi nước dưới sông chuyển màu từ đục sang trong, là lúc ngư dân hai bên bờ bước vào mùa đánh bắt cá bông lau. Mùa cá bông lau kéo dài từ tháng 11 năm trước đến cuối tháng 4 năm sau. Vào mùa đánh bắt, xóm làng nhộn nhịp hẳn lên mọi người dồn sức cho việc thả lưới, bắt cá. Trên dòng Vàm Nao, ngư dân chia làm 3 bãi để đánh bắt gồm: “bãi trên” ngang chợ Mỹ Lương, phía trên sông Vàm Nao; “bãi giữa” từ Vàm Trước ngang Chợ Đình đến bến phà Thuận Giang; “bãi dưới” từ bến phà đến cuối sông. Bãi nào cũng có 40 – 50 xuồng lưới.

Cá bông lau xứ Vàm Nao

Từ thời khẩn hoang, người xưa điều có tín ngưỡng “Đất có thổ công, sông có hà bá”. Còn đối với những người đánh bắt cá bông lau ở Vàm Nao thì tin sông nước ở đây còn có “Bà cậu”. Đánh bắt cá được hay không, bắt được nhiều hay ít cá là do “Bà cậu” có độ hay không? Có nhiều ngư dân, vào con nước đánh bắt hoặc khi đánh bắt được nhiều cá thường âm thầm làm mâm cỗ cúng như là một cách tạ ơn với dòng sông, bến nước đã bao dung cho bao người làm nghề hạ bạc.

Cá bông lau xứ Vàm Nao

Vào mùa cá bông lau, lúc mặt trời chen lặn, sông Vàm Nao bỗng nhộn nhịp hẳn lên bởi vào lúc này hàng trăm ngư dân thả lưới kín sông, cờ hiệu la liệt. Mỗi tay lưới đều có đèn phao mắc theo viền lưới cách nhau khoảng 40m, thế nhưng khi đêm xuống, nếu có dịp theo xuồng lưới ra khơi, phóng tầm nhìn về Vàm Trên hoặc Vàm Dưới của sông, phía nào cũng vậy, xa đến mút mắt, đâu đâu cũng đèn là đèn như sát khít nhau, lung linh kỳ ảo lạ thường, ta không thể không cảm nhận đây là “con sông đèn” vô cùng thơ mộng, như dải Ngân Hà ở hạ giới !

Cá bông lau xứ Vàm Nao

Thường thì người ta thả lưới chừng 3-4 giờ đồng hồ và chờ nước nhửn ròng mới kéo lưới. Trong lúc được ngơi tay, từng đoàn xuồng cặp hông nhau trò chuyện. Uống với nhau vài ly trà hoặc nhân nhi vài chun rượu đế cho ấm lòng giữa trời đêm trên sông lạnh giá.

Cá bông lau xứ Vàm Nao

Khi con nước vừa đứng mọi người bắt đầu chuẩn bị kéo lưới. Đây là lúc hồi hộp nhất vì phải chờ đợi suốt nhiều giờ liền. Thường thì một đêm người ta chỉ đánh hai vác, đầu hôm dính cá không nhiều bằng vác khuya. Vào những ngày cao điểm, bình quân một đêm mỗi xuồng lưới bắt được được 4 -5 con, hoặc hơn, mỗi con trung bình nặng từ 4 đến 8 ký. Có con nặng tới 15 ký.

Cá bông lau xứ Vàm Nao

Theo những lão ngư dân ở đây cho biết, vào mùa cá rộ người ta đánh bắt cả ban ngày. Hồi trước ở Vàm Nao ngư dân đánh bắt cá bông lau bằng câu và lưới, nhưng bây giờ chỉ còn dùng lưới mà thôi.

Chuyện kể rằng, cách đây hơn 20 năm, ông Bảy Út ở cồn Bình Thủy giăng câu, lúc móc mồi vô ý bị lưỡi câu móc vào tay và giềng câu bị nước chảy xiết đã kéo ông văng xuống sông. Nhờ có anh em bạn nghề phát hiện kịp thời, quăng dây vớt, khi lên được thì gần chết, may mắn mới cứu sống. Từ đó Bảy Út và một số người khác sợ, bỏ nghề giăng câu cá bông lau trên sông Vàm Nao.

Ngẫm ra, nghề đánh bắt cá bông lau quả thật rất vất vả và có cả sự nguy hiểm giữa sông sâu nước chảy. Nhưng, dòng sông cũng biết bù lại bằng cách dâng tặng cho con người những sản vật hiếm hoi.

Cá bông lau xứ Vàm Nao

Cá bông lau thuộc loại cá da trơn, là cá quý, thịt ngon hơn cá tra, cá ba sa. Cái sang tuyệt vời của nó là nhờ nước da trắng tinh khôi phơn phớt hồng, nên mới gọi “bông lau”. Khi mới đánh bắt được, loài cá này có mùi thơm đặc trưng, chứ không hề tanh như tất cả các loại cá khác – độc đáo là ở chỗ đó!

Cá bông lau xứ Vàm Nao

Cá bông lau chỉ có một xương giữa, không xương hom, nên dễ ăn, ngon đáo để là bao tử của nó. Loài cá này có thể chế biến được nhiều món, nhưng do hiếm nên bao giờ người ta cũng tranh thủ thưởng thức lúc cá còn tươi, tức không làm khô, làm mắm như các loại cá khác. Ở Vàm Nao, hầu như ai cũng biết chế biến mấy món ngon truyền thống như kho lạt, kho mẳn hoặc ướp muối sả chiên tươi. Nhưng làm món gì thì làm chứ các bà các chị không thể không dành ra vài khứa, nhất là khúc đầu cá để nấu cho được nồi canh chua, bởi đó là món đặc trưng nhất và đã định hình, thành danh ít lắm cũng đã từ hơn nửa thế kỷ nay. Có một vài gia đình ở Vàm Nao, đến mùa cá bông lau mà nhà có giỗ quãy thì đãi khách chỉ toàn các món chế biến từ loài cá này – như là một sự biết ơn tổ tiên – những người từng theo nghề hạ bạc và truyền nghề lại cho cháu con!

Xin cám ơn dòng Vàm Nao – nơi hợp lưu giữa hai dòng sông Tiền – sông Hậu cho cá bông lau có chỗ đi về!… Và, đã bao năm rồi, người dân bên đôi dòng quê cứ chờ con nước son của mùa lũ nhạt dần màu hạt phù sa để mà rộn rịp chuẩn bị ghe, lưới…

Cá bông lau xứ Vàm Nao

Rồi khi mùa gió chướng rong ngọn, dịu gió thì ban ngày nhìn mặt sông đầy những ngọn cờ hiệu trôi dạt như trận đồ bát quái. Đêm đến, ngoài ánh trăng, những ngọn đèn lồng của ngư dân đi tìm luồng cá như hoa đăng rải khắp lòng sông. Để rồi, bao thế hệ con người gắn bó với dòng sông, bến nước này đã nhận ra, con cá bông lau là một phần cuộc sống tình cảm trong mỗi người, trong mỗi mái nhà quê soi bóng xuống dòng Vàm Nao yêu dấu!