Bạn đang xem bài viết Đặc Sản Khô Cá Thòi Lòi (Cá Leo Cây) Cà Mau được cập nhật mới nhất trên website Psc.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Nếu đã một lần đặt chân đến vùng miền Tây, chắc chắn bạn sẽ nhớ mãi hình ảnh chú cá bò khỏi mặt nước leo lên bờ với một cái tên nghe vô cùng thú vị: cá leo cây hay cá thòi lòi. Và nếu đã từng thưởng thức một lần thì chắc chắn cái hương vị lạ lạ ngon ngon từ chúng sẽ khiến bạn muốn ăn thêm lần nữa lần nữa.
Cà thòi lòi được xếp vào hàng cá có tướng ta xầu nhất nhì, sống ở vùng cửa sông – nước lợ. Hình dáng xấu, thấp bè nhẹ cân nhưng lại có tài thiên phú khi biết chạy, nhảy trên cạn nhanh như động vật, đôi mắt to lồi cả ra ngoài. Xấu mã nhưng tốt thịt, phải nói thịt cá thòi lòi rất ngon, nó có vị ngọt, bùi, thơm, hơn nữa thịt cũng nhiều. Bởi vậy, chúng được người dân xem là sản vật thiên nhiên ban tặng và được làm thành đặc sản để giới thiệu đến bạn bè gần xa.
Khô có thòi lòi loại nguyên con
Sống ở vùng cửa sông nơi giáp ranh giữa nước mặn và ngọt, nên tính cả vùng miền Tây thì Cà Mau là môi trường sống chủ yếu của cá thòi lòi. Cũng bởi thế mà nói đến khô cá thòi lòi người ta chỉ tìm đến Cà Mau. Với người dân đất mũi, họ luôn chú trọng hương vị tự nhiên của cá nên cách chế biến khá đơn giản. Cá đánh bắt tự nhiên từ sông, kênh rạch đem làm sạch tác xương, rửa sạch, ướp tẩm gia vị chủ chốt như muối, đường, tiêu, bột ngọt; cuối cùng là phơi nắng. Phơi đến khi cá khô săn lại cho vào đóng gói, bảo quản trong môi trường thoáng mát.
Khô cá thòi lòi loại xẻ
Giống nhiều loại khô khác, khô cá thòi lòi sẽ được nướng để cảm nhận vị thơm ngon tự nhiên. Cầu kỳ hơn thì chiên mắm me nhâm nhi cùng vào ly rượu. Đó là cách thưởng thức dân giã đúng chất của người miền Tây.
Khô cá thòi lòi nướng ngon tuyệt
Khô Cá Thòi Lòi, Đặc Sản Khô Cá Leo Cây Cà Mau
Những tưởng hình dáng xấu xí sẽ bị hắt hủi nhưng không ngờ sau hình dáng xấu xí “cá chẳng ra cá” ấy, khô cá thòi lòi lại là đặc sản tự nhiên ngon nhất nhì miền Tây.
Trời sinh cho hình dạng không giống cá, sống nửa cạn nửa nước cộng thêm cái đầu phình to nên thòi lòi luôn bị xem là vật thể kỳ quặc. Chúng có thể đi trên bùn, leo lên những cành dừa nước không khác gì loài bò sát vì thế người ta còn gọi chúng bằng một cái tên khác cá leo cây. Loài này không to con như các loại khác, con to nhất chỉ to bằng ba ngón tay, độ dài khoảng 5 đến 7cm nhưng bù lại thịt chắc thơm như cá bống, giá tri dinh dưỡng cao. Thòi lòi chỉ sinh trường trong mội trường tự nhiên ở kênh rạch sông thuộc vùng đồng bằng sông Cửu Long, khó đánh bắt thường phải câu hoặc đặt xà di để dụ cá vào ống nên lượng cá phục vụ cho nhu cầu ẩm thực không nhiều.
Cá thòi lòi trong tự nhiên
Tốt gỗ hơn tốt nước sơn rất giống trường hợp cá thòi lòi. Xấu ngoài nhưng chất lượng món ăn miển chê. Nướng muối ớt, kho tiêu hay nấu canh rau ngót… chỉ cần nguyên liệu chính là mớ cá thòi lòi đảm bảo bữa ăn ngon miệng bội phần. Đó là thưởng thức theo kiểu tươi sống còn thương thức lâu dài vừa nhâm nhi vừa tận hưởng thì phải theo kiểu khô. Khô được cái bảo quản tốt, đẻ giành những dịp quan trọng và cũng khá dễ làm nên thực khách rất chuộng.
Khô cá thòi lòi nguyên con
Muốn khô ngon, cá thòi lòi phải được làm sạch: đánh vảy ngoài, mổ ruột và tách xương sống. Và đặc biệt không thể thiếu khâu quan trọng: lột da. Sau bước này, cá có thể ướp thêm gia vị hoặc để không trước khi phơi nắng. Gia vị hay dùng có sả, ớt, bột ngọt, muối; thời gian ướp là khoảng hai giờ đồng hồ cho thịt ngấm. Phơi cá luôn cần nắng đẹp và lật đều các mặt, khoảng hai ba độ nắng cá se lại chuyển sang mày vàng tươi là được. Thành phẩm cá khô có thể bảo quản ở nơi khô mát trong túi kín hoặc hũ nhựa.
Khô cá thòi lòi xẻ
Lúc tươi thịt cá rất ngọt, đến lúc thành khô chúng ta vẫn có thể thưởng thức được vị ngọt ấy bằng cách chiên hoặc nướng. Tác động của nhiệt làm miếng phi lê thịt mềm mềm dai dai, bốc mùi thơm nức. Cắn một sớ thịt cảm nhận được vị ngọt dịu chứ không mặn chát như mấy loại khô khác. Đặc biệt, do là loài cá không có nhiều mỡ, lành tính nên ăn khô thòi lòi không lo bệnh lý chế biên từ chiên, nướng.
Từ lâu, khô thòi lòi đã được xem là đặc sản nhưng vì sản lượng ít nên chưa đến được tay nhiều người. Tuy nhiên, giờ đây mọi người có thể cùng nhau mua và thưởng thức tại DacSan4U.
Cá Thòi Lòi Tươi Đặc Sản Đất Mũi Cà Mau Thòi Loài
Tôi biết đến loài cá thòi lòi mà nhiều người gọi là “quái thú” hay cá leo cây này trong một chuyến du lịch về Bạc Liêu. Đứng trên cây cầu bắc ra nhà hàng phố biển ở bờ biển Bạc Liêu, ngoài việc quan sát những ngư dân đẩy xiệp ven bờ, thứ thu hút tôi hơn cả là rất nhiều chú cá thòi lòi lao nhao lên mặt nước bùn, thi nhau lên bờ. Chúng cũng dạn dĩ gương đôi mắt lồi to nhìn con người chẳng chút sợ hãi. Nhưng để thưởng thức món ngon từ loài cá đặc biệt này thì phải đến khi tôi đến miệt Cà Mau thì mới được anh bạn người bản xứ giới thiệu thưởng thức. Phải nói rằng món cá thòi lòi chỉ ăn một lần là nhớ mãi. Thế nên sau này, đi đến tỉnh nào ở miền Tây tôi cũng kiếm món ăn từ loại cá này.
LOÀI CÁ “XẤU LẠ” ĐẶC BIỆT
Cá thòi lòi sinh sống ở vùng đất ngập mặn, bùn lầy ven biển Cà Mau, Bạc Liêu, Gò Công, Cần Giờ… vô cùng nhiều. Loài cá này có hình thù gần giống với bống sao nhưng da xù xì và hai mắt lồi to nằm sát nhau trên chóp đầu, vì thế mà nó có tên là cá thòi lòi. Chúng có đầu hình trụ, răng hàm trên xếp hai hàng, hàm dưới một hàng và vây gạnh xòe rộng.
Bay lên nào! – Ảnh: Shinobox Loài cá đặc biệt biết leo cây – Ảnh: Pacific Klaus
Cá thòi lòi đặc biệt hơn các loài cá khác ở chỗ, nó có thể lặn sâu 5-10 phút hay phi vọt lên khỏi mặt nước rất cao. Đôi khi chúng con leo lên cây, vắt vẻo trên thân đước thân mắm.
Thòi lòi thường đào hang ở vùng đất bùn ngập mặn sát mép rừng mắm, đước – Ảnh: Ngo Duy Thuong
Cá thòi lòi thường đào hang ở những vạt đất ngập nước, mềm, sát mép nước lúc thủy triều lên cao nhất. Chúng dùng miệng cạp sâu vào lòng đất thành chiếc hang rộng cỡ cái tô và sâu. Một con cá thường đào ba bốn hang sát nhau, để khi gặp nguy hiểm sẽ có đường thoát thân. Cá thòi lòi thường chui vào hang khi nước dòng và kiếm ăn khi nước lớn. Thức ăn của loài cá này là còng, tôm, tép và các loại cá nhỏ hơn.
CÁCH BẮT CÁ THÒI LÒI
Loài cá yêu thích vùng bùn lầy này sẽ “đơ” ngay khi gặp ánh đèn pin sáng chói vào ban đêm – Ảnh: Daniel Trim
Cá thòi lòi rất nhanh và tinh ranh, chúng phóng chạy xuống hang hoặc lặn dưới nước cực nhanh nên nếu không biết cách để bắt chúng thì chẳng hề dễ dàng chút nào. Nếu đi bắt cá thòi lòi vào ban đêm, người ta chỉ cần dùng đen pin thật sáng rọi thẳng vào mắt cá, lúc này chúng bị chói nên nằm bất động.
Chỉ cần ló đầu lên khỏi hang là chúng sẽ chui vào những cái bẫy hom đặt sẵn – Ảnh: Steve Willis
Còn nếu ban ngày thì câu cá với loại lưỡi câu có ngạnh bén, mồi câu có thể dùng con tép nhỏ phân ra làm nhiều miếng hoặc hạt cơm cũng được. Cách bắt cá thòi lòi hiệu quả nhất có lẽ là dùng bẫy. Người ta chờ nước cạn, cá vào hang, ém kín các ngách phụ rồi cắm que làm dấu trước miệng hang, căng tấm lưới nhỏ. Nước lớn, cá chui ra sẽ bị mắc lưới, người đặt bẫy chỉ cần thăm và gỡ cá các nơi đã làm dấu. Hoặc người ta còn dùng ống hom to bằng cổ chân bện bằng lá dừa nước rồi úp ngay miệng hang. Khi chui ra khỏi hang, cá gặp phải ống hom, càng vùng vẫy chui sâu vào ống thì càng mắc kẹt, đến khi quay đầu lại không có đường ra. Vậy là mẻ cá thu hoạch thành công.
MÓN NGON TỪ CÁ THÒI LÒI
Những chú cá hung dữ và xấu xí này có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon – Ảnh: Wilco Bekhuis
Cá thòi lòi tuy nhìn xấu xí nhưng lại vô cùng thơm ngon, thịt ngọt mềm, không có mỡ, sớ dai. Có nhiều món ăn được chế biến từ cá thòi lòi như cá thòi lòi kho tiêu, kho tương, cá thòi lòi nướng, gỏi cá thòi lòi với lá lìm kìm… nhưng ngon nhất vẫn là cá thòi lòi nướng muối ớt.
Món Cá thòi lòi nướng mọi cuốn bánh tráng – Ảnh: dulichsaigon Cá thòi lòi kho tiêu ăn rất “bắt” cơm – Ảnh: sưu tầm Món canh cá thòi lòi Khô cá thòi lòi Đến vùng ven biển miền Tây, ngoài ngắm cảnh và qua sát hoạt động của ngư dân, bạn nhớ tìm thưởng thức món cá thòi lòi – Ảnh: sưu tầm và món quà du lịch rất đặc biệt – Ảnh: otosaigon nấu gừng tuy đơn giản nhưng vô cùng thơm ngon – Ảnh:ywlock cá thòi lòi nướng muối ớt cực ngon – Ảnh: Hải Yến
Chế biến món ăn thì cá thòi lòi phải là loại tươi sống, nếu đã chết thì thịt sẽ bở và tanh. Với món cá nướng thì để nguyên con ướp gia vị hoặc muối ớt cho thấm rồi đem nướng trên bếp than hồng. Có thể nướng vỉ hoặc xỏ lụi kiểu cá lóc nướng. Cá nướng trở đều tay, chỉ một loáng là mùi thơm của cá bốc lên phưng phức. Món cá nướng chấm kèm mắm me chua cay, mặn ngọt, vừa ăn vừa hít hà rất hấp dẫn. Hoặc bạn có thể ăn chung với bún hay cuốn bánh tráng kèm các loại rau sống, ăn hoài không thấy ngán.
Cá thòi lòi cũng có thể lột da kho tiêu. Ướp cá với một ít tương, gừng xắt lát, một ít dầu ăn thêm vài lát thịt ba rọi, nêm gia vị đặc biệt là nhiều tiêu, cho vào nồi đất rồi kho lửa riu riu miếng cá vừa thơm vừa bùi ngon miệng. Nếu muốn tăng thêm hương vị, bạn có thể ăn kèm khế, dưa leo, giá, thơm…
Canh chua cá thòi lòi hoặc lẩu chua cũng hấp dẫn không kém. Cá làm sạch để nguyên con nấu với me, xoài hoặc khế chua, bắp chuối, đậu rồng, đậu bắp, cà, rau quế, om, ngò gai, ớt… Nếu nấu canh thì chỉ cần me non, khế, xoài, trái giác (một loại dây leo dại mọc ở những vùng nước lợ) hoặc chỉ đơn giản là nấu canh gừng. Rau ăn kèm là hoa chuối, thêm ngò gai, hành… Bên mâm cơm, tô canh cá thòi lòi bốc khói thêm chén mắm ớt vậy là bạn có thể ăn hết veo mấy bát cơm rồi đấy.
Cá thòi lòi còn có thể làm thành cá khô, cá thòi lòi một nắng. Loại này đem chiên hoặc nướng vẫn giữ được hương vị thơm ngon riêng khác hẳn loài cá khác. Khô cá thòi lòi cũng là món quà du lịch đặc biệt khi bạn đến các vùng biển miền Tây như Cà Mau, Bạc Liêu…
Khô Cá Khoai Cà Mau
Khô cá Khoai Cà Mau nổi tiếng khắp miền Tây nhờ nơi đây có lượng cá khoai sinh sống khá nhiều, người dân Cà Mau có bí quyết làm con khô cá khoai khẩu vị lạt,vừa ăn, kĩ thuật phơi khô vừa tới chứ không khô cứng.
Vùng ven biển miền Tây Nam bộ từ Trà Vinh đến Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau có rất nhiều cá khoai. Nhiều đến nỗi ngày trước ngư dân miền biển nói đây là cá “nhà nghèo”. Cá khoai có thân mình tròn có vây mà lại không có vẩy. Thường có màu xám dọc theo sống lưng và đa phần là màu trắng đục. Cá không có xương dăm, xương sống cũng rất mềm, thịt cá thơm ngọt, dễ tan ra như cháo (nên còn gọi là cá cháo). Cá khoai có miệng rộng với hàm răng sắc cùng nhiều răng cưa, bởi vậy nếu không khéo người ăn để răng cá vướng vào sẽ có cảm giác đau buốt.
Do lượng cá nhiều, cá Khoai lại rất mau chết khi lên khỏi mặt nước biển, nên mỗi khi những chiếc thuyền đánh bắt gần bờ cặp bến, người ta thường tranh thủ phơi cá khoai trên những vỉ tre để làm khô. Do thân mình cá khoai nhiều nước nên con cá cỡ cườm tay khi khô lại chỉ còn bằng ngón chân cái là cùng. Khô cá khoai chỉ cần rửa sơ qua nước muối rồi phơi khoảng ba nắng giòn là khô ráo. Giá bán lẻ cá khoai lưới tươi sống hiện tại xấp xỉ 50k/kg, trung bình khoảng 8-10 kg cá tươi sẽ cho 1 kg khô cá khoai.
Khô cá khoai Cà Mau nướng sơ qua lửa than hồng, tránh nướng lửa lớn hoặc quá lâu khô dễ cháy khét, thịt cứng, mất ngon. Khô cá Khoai nướng xong, để ra miếng lá chuối xiêm rồi dùng tay bóp mạnh, răng cá, vây cá sẽ rụng bớt đi. Thực khách dùng tay bẻ thành từng khúc chấm với nước mắm me hoặc nước mắm xoài bằm là đã thấy đã đời.
Cầu kì hơn, người ta bẻ cóc, xoài xanh gọt vỏ, để trộn gỏi khô cá khoai. Xoài hoặc cóc gọt vỏ, bằm rồi xắt sợi nhuyễn, rưới ít nước mắm ngon, ít muỗng đường cát, chút bột ngọt trộn đều. Sau đó, cho khô cá khoai đã nướng, xé từng miếng nhỏ, trộn đều, phía trên rắc thêm ít lát ớt chín, ngò gai, húng quế xắt nhuyễn là đã có món nhậu vừa đơn giản, tinh tế mà lại rất hao mồi.
Khô cá Khoai Cà Mau nổi tiếng khắp miền Tây nhờ nơi đây có lượng cá khoai sinh sống khá nhiều, đặc biệt là tại vùng Cái Đôi Vàm thuộc huyện Phú Tân. Người dân Cà Mau có bí quyết làm con khô cá khoai từ con cá lưới, có khẩu vị lạt, vừa ăn, kĩ thuật phơi khô vừa tới chứ không khô cứng. Cá khô miền Tây chuyên cung cấp khô cá khoai lưới Cà Mau, có khẩu vị lạt, size lớn, giá 500k/kg, đã bao gồm phí giao hàng tận nơi tại trung tâm Sài gòn.
Thú Nuôi Độc Lạ: Nuôi Cá Thòi Lòi Làm Cảnh
Tôi nuôi đàn cá thòi lòi này chủ yếu để làm kiểng, cho bà con cô bác xung quanh đến xem cho vui, chứ không có ý định ăn thịt hay bán. Mỗi ngày mình đều cho nó ăn nên lâu dần cũng cảm mến, ăn thịt sao nỡ.
Đến ấp ấp Tân Hòa, xã Nguyễn Huân (huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau), hỏi nhà anh Hà Văn Hòa thì ai nấy cũng nhiệt tình chỉ dẫn. Bởi từ nhiều năm nay, anh Hòa đã khiến mọi người trong vùng phải trầm trồ thán phục biệt tài “thuần dưỡng” loài cá thòi lòi biển sống trong tự nhiên.
Có mặt tại vuông tôm nhà anh Hòa khi anh đang hì hụt cho đàn cá thòi lòi của mình ăn mồi, anh Hòa bộc bạch: “Nhiều năm trước, tôi tình cờ nhìn thấy 1 con cá thòi lòi trong vuông, nên đã bỏ một con tôm xuống cho nó ăn. Kể từ đó, hầu như ngày nào tôi cũng cho con cá này ăn. Sau khoảng vài tháng cho ăn liên tục, tôi phát hiện không chỉ có một con mà có đến 5, 6 con cá thòi lòi khác cũng đến ăn. Dần dần, sau 8 năm hiện tổng đàn cá thòi lòi tôi nuôi đã lên đến gần 20 con”.
Anh Hòa cho cá thòi lòi ăn hằng ngày. (Ảnh: Chúc Ly).
Theo anh Hòa, hiện con cá lớn nhất trong đàn khoảng 500-600gr, con nhỏ nhất khoảng 100gr. Nhiều con sau thời gian dài, già và chết đi, sau đó những con cá nhỏ hơn đến ăn. Mỗi ngày anh cho cá ăn từ 2-3 lượt, thức ăn chính là tôm, hoặc ba khía, còng.
Đàn cá thòi lòi được anh Hòa thuần dưỡng hiện có gần 20 con. (Ảnh: Chúc Ly).
“Tôi nuôi đàn cá thòi lòi này chủ yếu để làm kiểng, cho bà con cô bác xung quanh đến xem cho vui, chứ không có ý định ăn thịt hay bán. Mỗi ngày mình đều cho nó ăn nên lâu dần cũng cảm mến, ăn thịt sao nỡ. Bây giờ đàn cá này quen hơi tôi rồi, chỉ cần thấy tôi đi ngang hoặc nghe tiếng động gần bãi là chúng lội lại” – anh Hòa chia sẻ.
Sau nhiều năm theo sát, hiện những con cá thòi lòi do anh Hòa nuôi rất dạn người. (Ảnh: Chúc Ly).
Theo nhiều bà con xung quanh, đã có nhiều lần có người ngõ ý bắt cá lên làm thịt nhậu, nhưng anh Hòa gạt ngang và cho biết dù có như thế nào thì anh cũng không cho ai bắt đàn cá thòi lòi này. Cứ như thế, đã 8 năm nay, hằng ngày anh Hòa xem đàn cá thòi lòi như “thú cưng” trong nhà.
Được biết, cá thòi lòi biển là một đặc sản của Cà Mau. Cá thòi lòi sinh sống chủ yếu dưới tán rừng ngập mặn và vùng bãi bồi. Hình dáng cá thòi lòi rất “dị” so với các loài cá thông thường khác bởi đôi mắt lồi ra như 2 hòn bi trên đỉnh đầu, nên có tên gọi “thòi lòi” từ đó; ngoài ra loài cá này còn có thể lặn dưới nước, bò trên cạn và trèo cây nên từng được xem là loài cá kỳ lạ nhất hành tinh.
Con cá thòi lòi lớn nhất trong đàn đã hơn 6 năm tuổi với trọng lượng khoảng từ 500-600gr. (Ảnh: Chúc Ly).
Cá thòi lòi là loài háo ăn nhưng đặc tính nhút nhát. Thông thường, để bắt cá thòi lòi, người dân xứ Đất Mũi thường thụt hang (đào hang) hay cắm câu vào ban ngày, soi đèn vào ban đêm, hoặc đặt bẫy xà di.
Cập nhật thông tin chi tiết về Đặc Sản Khô Cá Thòi Lòi (Cá Leo Cây) Cà Mau trên website Psc.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!